Brimstone

(M’n laatste blog over mijn reis door The Gambia dateert alweer van maart. Hoogtijd om m’n verhaal te vervolgen, want ik heb nog lang niet alles verteld en laten zien. Bovendien moet ik een beetje opschieten, want begin oktober ga ik weer terug. Behalve naar Gambia ga ik dan ook enkele dagen naar de Sine Saloum Delta in Senegal.)

Als ik ’s morgens de kleine ferry, die  van Janjangbureh naar The North Bank vaart, af kom vraagt deze vrouw me lachend of ik haar haan wil kopen. Het leek me wat lastig om hem verder mee te nemen op reis, maar ik mag een foto maken, zo is ie toch een beetje mee.

We gaan op weg naar Tendaba Camp. Dit lodge ligt op de zuidoever. We moeten echter eerst langs de noordkant een stuk westwaarts naar de Farafenni-Soma ferry. De weg in het zuiden is te slecht om met ons busje over te rijden.

Eerder zagen we al boeren, die druk in de weer waren met de pinda-oogst. Nu stoppen we om het eens van dichtbij te bekijken. Pinda’s zijn het belangrijkste produkt van Gambia. De struikjes waaraan de pinda’s onder de grond zitten worden eerst los gewoeld.

In de regentijd (van juni tot oktober) groeien de struikjes. Nadat ze zijn losgetrokken worden ze bij elkaar geraapt en op grote hopen te drogen gelegd. Daar liggen ze zo’n maand of vier, voordat ze verder bewerkt worden.

Je kunt ze zo ook al eten en ik heb er natuurlijk eentje geproefd, een beetje flauw en smakeloos, beter nog even drogen op de hoop.

Het paardje heeft geen bit, maar gewoon een touw in de mond of het daarmee beter of slechter af is, weet ik eigenlijk niet. Het zag er verder goed uit. Toen ik het wilde benaderen was het een beetje terughoudend, maar het is me toch gelukt om het even op het hoofd te kroelen en dat vond ie best wel lekker.

Halverwege de weg naar de ferry moeten al kaartjes gekocht worden. Terwijl de gids naar het kaartkantoor gaat staat het busje bij een klein tentje waarin wat mannen onduidelijke dingen verkopen. Ik drink onderwijl een blikje cola. De mannen vragen of ze, als ik het op heb, het lege blikje mogen hebben, daar maken ze weer van alles van. Natuurlijk mag dat en ik drink extra snel door, zodat het op is voordat onze gids terug is, dat lukt me niet. Dus ik geef vlak voor we wegrijden het halfvolle blikje aan één van de mannen. Die geeft het gelijk aan een jochie van een jaar of acht, dat direct met een blij gezicht uit mijn blikje begint te drinken. Wat had ik een spijt van mijn gehaast weggeklokte cola.

Bij de aanlegplaats van de ferry is het enorm druk met wachtenden, verkopers en allerlei stalletjes. Ik geniet ervan, er is zoveel te zien, het is zo’n aparte sfeer.

Op deze plek vond ik ook de lap stof waar ik steeds op zoek naar was. Thuis heb ik er een kamerscherm een Afrikaans uiterlijk mee gegeven.

En dan gaan we de volgepakte ferry op.

Ook deze twee, in hun weinig gemakkelijke positie, gaan mee. Ik dacht eerst dat ze op sterven na dood waren, maar later op de weg aan de andere kant van de rivier, lagen ze nieuwsgierig om zich heen te kijken terwijl we ze passeerden.

Voor meer foto’s die ook op groot formaat zijn te zien 
Brimstone XXL

Alle Gambia 2008 logs op een rij
Around the Gambia

Oumou Sangare is  in Mali een echte superster, maar ook internationaal wordt ze erkend als één van de meest invloedrijke muzikanten van Afrika. Ze combineert traditionele Afrikaanse instrumenten met westerse melodieën. En ze hekelt in haar songteksten Afrikaanse gewoontes als polygamie en gedwongen huwelijken en pleit voor gelijke rechten voor mannen en vrouwen. Oumou Sangare zingt in het Bambara. De Engelse vertaling van Sounsoumba, een nummer van haar nieuwste album Seya, heb ik overgenomen uit het boekje bij de CD.

I’m thinking about many things
I am alone
I have become solitary

What makes a woman into
a tall tree?
What turns a woman into
a little tree?

A bad marriage,
a broken marriage,
that’s what frightens me

The lack of support turns
a woman into a little tree,
in marriage

Loneliness also makes a woman
into a little tree, in marriage

I didn’t grow into a tall
sounsoum, I am a little tree

To my parents and to men, I say
this: "don’t despise women!"

If you see a happy family,
it’s because the husband
and the wife get on

Harmony is a man and a woman
together in a happy marriage

That’s what makes a good
country too

Get up, get up and dance, the
didadi (a local Wassoulou dance)
has begun

Let’s have fun!
Get up, get up
The Wassoulou didadi has begun
Happiness is here

Bloemetjes van dichtbij bekijken is ook zo leuk. Aan tuinieren is (bijna) alles fantastisch.

Prunella grandiflora "Alba"

Penstemon alpinus

Linaria purpurea "Canon J. Went"

Geum Chiloense "Mrs. Bradshaw"

Papaver atlanticum "semiplenum"

Hieracium aurantiacum

Phyteuma orbiculare

De honden bekijken de tuin met een kritisch oog, ik hoop dat ze het een beetje aardig vinden.

Mei 2005 betrokken Brimstone & Co de oude Uffelter bakkerij. Aan tuinieren werd toen echt al gedacht, maar dat zou later allemaal komen, eerst de boel voor de honden op orde, dan het huis leefbaar maken voor de mensen.  Nou ja, het Postzegeltuintje was een klein beginnetje.  Daar bleef het voorlopig bij. Het jaar daarop stond er een randje zonnenbloemen aan het hek dat ons landje van de es scheidt, maar daar bleef het bij die zomer.

Pas in 2007 begon de Brimstone Tuin langzaam tot ontwikkeling te komen. Drie kijkjes in de tuin in juni van ongeveer hetzelfde standpunt.

juni 2007

juni 2008

juni 2009

Er is een draak geland in de pottentuin voor Huize Brimstone & Co. En zo te zien is hij een blijvertje.

Z’n drakennest is een oude melkbus uit de Haarlemmermeer. Een oud ‘familiestuk’ van een opa die melkrijder is geweest.

Het draakje kan niet meer gestoord worden door de postbode, de oude brievenbus is definitief verdwenen. Op die plek hangt nu een oude pomp, die we zo’n 10 jaar geleden op een rommelmarkt hebben gekocht. We hebben er al veel plannen voor gehad, maar het kwam er steeds niet van. Nu eindelijk heeft ie met een nieuw Hammeritejasje een plek gekregen.

In de pottentuin is er veel ruimte gekomen, nu er geen paadje meer open gehouden hoeft te worden. Al het pas geplante spul kan naar hartelust gaan groeien.

Het vingerhoedskruid dat spontaan in een pot terecht is gekomen geeft alvast het goede voorbeeld.

Eind mei is een fijne tijd, dan rolt het vakantiegeld binnen. Het wordt dan gelijk weer afgeroomd door die akelige hoge rekening die de gemeente al eerder zo onbeschaamd in de brievenbus had laten gooien. Maar als het een beetje meezit, en dat zat het dit keer, dan kan je ook cadeautjes geven. Ik heb een presentje voor de Brimstone Tuin gekocht…………..rozen. Het moet een moderne cottage garden worden, de aanzet lukt al aardig.  Maar er mist iets, een rozenzee op de hekken die rondom de tuin staan. Mijn cadeautje voor de tuin is vandaag bezorgd.

Negen klimrozen van kwekerij ‘De Border’ . Ze staan in pot, dus ik kan ze op mijn gemak planten. Morgen eerst wat  mest scoren, die ik in hun plantgaten kan verwerken, zodat ze lekker relaxed met veel voedsel hun eerste groeispurt kunnen maken.

Gewoon je af en toe even lekker mee laten gaan met deze ‘oude’ soultoppers en je kan weer bergen verzetten.

De Duizendknoop (Persicaria Polymorpha) is op dit moment de blikvanger in de Brimstone Tuin. De prachtige roomwitte pluimen torenen boven alles uit. Deze plant heb ik eind augustus 2007 gekocht in het kwekerijtje van de Priona Tuinen. Vorig jaar deed ie niet veel, wat blaadjes en ienemienie pluimpjes. En nu deze explosie, hij heeft zich kennelijk echt geworteld.

Persicaria Polymorpha lijkt een heester maar is een vaste plant, de bovengrondse delen sterven in de winter af. Het kan een reus van 2 bij 2 meter worden. De plant kan zowel in de zon als halfschaduw zijn plek vinden, maar als ie bijna de hele dag zon krijgt dan moet de grond wel vochtig zijn.  Hij bloeit door tot in september.

In de muur van de schuur zit de brievenbus van Huize Brimstone & Co. Er achter een grote bak, best handig, we hoeven niet naar buiten om de post en de krant te halen.

Er is wel een groot nadeel. Bij het inrichten van de pottentuin, hier nog op bescheiden voorjaarssterkte, moet ik er steeds rekening mee houden dat de brievenbus en de bel bereikbaar blijven. Voor de bezorgers is het ook niet echt handig om met hun fiets tussen de potten te manouvreren.

De oplossing, een brievenbus aan het fietspad. Zelf gemaakt van voor het merendeel afvalhout en geverfd in mijn favoriete kleur rood.

De post kan erin zonder afstappen en die paar stappen naar buiten om het op te halen is natuurlijk geen probleem.

De haanbel hangt nu naast de deur. Hij is tot achter in de tuin te horen, dus die kunnen we niet missen. Op de plek van de oude brievenbus komt waarschijnlijk dit weekend nog wat leuks, in de schuur wordt er hard aan gewerkt. Als dat hangt kan ik mijn pottentuin herinrichten, ook daarvoor staat het nodige klaar.